Τι είναι Ψυχαναλυτική Κλινική;
Jean Jacques Gorog, με την συμβολή της Annie Staricky
* Το κείμενο αποτελεί το εισαγωγικό επιχείρημα της θεματικής των Κλινικών Κολλεγίων της IF-EPFCL, που δημοσιεύτηκε στα Γαλλικά, με τον τίτλο
‘’Qu’est-ce qu’une clinique psychanalytique? ’’
Η επιλογή της φετινής μας θεματικής αποτελεί τη βάση όσων έθεσαν σαν στόχο τα Κλινικά μας Κολλέγια και, ως εκ τούτου, μπορεί να θεωρηθεί ιδιαίτερα φιλόδοξη.
Διότι τι άλλο από την ψυχαναλυτική κλινική θα μπορούσε να μας απασχολήσει, συνεχίζοντας, υπό το όνομα του Κολεγίου, το Κλινικό Τμήμα που είχε συσταθεί με την αποφασιστική συμμετοχή του ίδιου του Λακάν;
Κατά τα εγκαίνια στην Sainte-Anne, μας δήλωνε με τον πιο εμφαντικό τρόπο, το πρόγραμμα που σχεδίαζε για την υλοποίησή του και το οποίο δεν ήταν άλλο από το να απαντήσει στο ερώτημα που αποτελεί και την βάση του σημερινού μας τίτλου.
Δύο είναι οι άξονες οι οποίοι θα πρέπει να υπογραμμιστούν σχετικά με τα όσα ορίζονται από το εν λόγω ερώτημα:
- «Τι είναι η ψυχαναλυτική κλινική;» Το ερώτημα αυτό δεν είναι περίπλοκο. Διότι αποτελεί την βάση όσων λέγονται σε μια ανάλυση.
- Αλλά υπάρχει επίσης και μια αναφορά του Λακάν στην κλινική του νοσοκομείου η οποία εμπεριέχεται στην ίδια τη χρήση του ψυχαναλυτικού ντιβανιού:
«Θα πρέπει, λοιπόν να cliniquer1. Δηλαδή, να ξαπλώσετε. Η κλινική είναι πάντα συνδεδεμένη με την κλίνη – πάμε να δούμε κάποιον που είναι κλινήρης. Έτσι δεν επινοήσαμε τίποτα καλύτερο, από το να ωθήσουμε αυτούς που προσφέρονται στην ψυχανάλυση, στο να ξαπλώσουν. Με την ελπίδα να αποκομίσουν από αυτήν κάποιο όφελος, και το οποίο δεν είναι ευθύς εξαρχής δεδομένο, πρέπει να το πούμε κι αυτό.»
Ο Λακάν συνιστούσε σεμνότητα και σύνεση, αλλά θα ήθελε επίσης να δώσουμε κι εμείς την δική μας άποψη για την αναλυτική κλινική. Για τον λόγο αυτό θα πρέπει επίσης να διαβάζουμε ή να ξαναδιαβάζουμε όσα οι ψυχαναλυτές μπόρεσαν να πουν, μέσα σε λίγο περισσότερο από έναν αιώνα, σχετικά με την προσέγγισή την οποία επεχείρησαν της κλινικής τους.
Και επίσης πρέπει να αποσαφηνίσουμε τον τρόπο μετάδοσης της ψυχαναλυτικής κλινικής. Αν ο Φρόιντ κατάφερε να μεταδώσει τις διηγήσεις των θεραπειών – ανέλυε ενώ την ίδια στιγμή επινοούσε την ψυχανάλυση – ο Λακάν, επειδή επεξεργάστηκε την επιθυμία του αναλυτή από την οποία προκύπτει η θέση του αναλυτή, διέκρινε αυτό που λέγεται σε μια θεραπεία, από αυτό που ο αναλυτής μπορεί να μεταδώσει στο κοινό.
Μετάφραση από τα Γαλλικά: Μαρία Βελισσαροπούλου & Κομματά Ευαγγελία