“Οι γυναίκες και η απόλαυση”, Καρτέλ- τεύχος 2
Από την εισαγωγή,
Σωτηρία Γρίβα
Το φαντασιακό ανταποκρίνεται στο ερώτημα “Che vuoi;” και κυκλώνει το φροϋδικό αίνιγμα του: “Τι θέλει μία γυναίκα;” Ποια είναι η γυναικεία επιθυμία; Μία γυναίκα θέλει να απολαμβάνει; Αυτό που γνωρίζουμε έιναι ότι η φαλλική της έλλειψη την παρακινεί ν’ απευθύνει την αγάπη της σ’έναν άνδρα. O Lacan το 1972-1973 και στο Σεμινάριο Encore, θέτει το παράδοξο της γυναίκας που δεν υπάρχει ως όλη: “Η Γυναίκα δεν υπάρχει”. “Η Γυναίκα” με κεφαλαίο Η, είναι ένα απο τα ονόματα μίας απόλαυσης που δεν περιορίζεται στη λογική του ευνουχισμού, ενω η γυναίκα ως μη-όλη, μέσα στην φαλλική λειτουργία, περιστρέφεται γύρω από το “να είναι ο φαλλός”, δηλαδή εκείνο που λείπει από τον ‘Αλλο, να γίνει εκείνο που δεν έχει, το αίτιο της επιθυμίας του.
Οι “τύποι της εμφυλοποίησης” που εμφανίζονται στο Σεμινάριο L’Étourdit το 1972 και έπειτα στο Encore ορίζονται με όρους jouissance (απόλαυσης). Ό Λακάν αναφέρει οτι η απόλαυση του σώματος του Άλλου δεν είναι σημάδι αγάπης και μας οδηγεί αναπόφευκτα στο συμπέρασμα ότι η ανατομία δεν είναι το πεπρωμένο. Η υστερική σπεύδει να μας θέσει το δικό της ερώτημα σχετικά με το αίνιγμα της θηλυκότητας που ενσαρκώνει η ίδια. Θέλει να είναι το αντικείμενο της απόλαυσης του Άλλου και όχι να συρρικνωθεί στο αντικείμενο της απόλαυσης του Άλλου ή σ΄ένα “εργαλείο” χειρισμού απο τον Άλλο. Η νευρωτική “στρατηγική” της την οδηγεί να “θυσιασεί” την απόλαυση που της επιτρέπει να εισέλθει στην συμβολική τάξη και να την “αφαιρέσει” από τον Άλλο που απολαμβάνει στη θέση της. Εκείνο που μπορεί να της αποκαλυφθεί στο διάβα της ως συμβάν είναι ότι: η ασυμμετρία του αιτίου της επιθυμίας της απόλαυσης του ζευγαριού είναι έκδηλη ακόμη κι όταν αρθρώνεται σ’ ένα “ζεύγος υπερ-απόλαυσης”. Ο Lacan προβαίνει σ’ ένα συμπέρασμα σχετικά με την γυναικεία επιθυμία που ανάγεται στην “μασκαρατα”: Η “μασκαράτα” εμποδίζει κάθε άμεση επαφή. Η φαλλική απόλαυση δεν υπερβαίνει το υποκείμενο. Η “‘Αλλη” απόλαυση καθιστά την γυναίκα έναν Άλλο απόλυτο, πλήρη, αλλά γι’αυτή την απόλαυση το ασυνείδητο δεν γνωρίζει τίποτα.
Στο τεύχος αυτό προσεγγίζουμε την γυναικεία σεξουαλικότητα με αφετηρία την επαναλαμβανόμενη κίνηση του φαύλου κύκλου της αποτυχυμένης σεξουαλικής συνάντησης. Μιά σειρά από ερωτήματα προκύπτουν, όπως: Ποιά είναι η ανδρική και η γυναικεία θέση απέναντι στην μη-ύπαρξη σεξουαλικής σχέσης; Είναι συμμετρικός ο τρόπος που επιλέγουν να απαντήσουν σ’ αυτή την αδυνατότητα; Οι διαδρομές που επιλέγουμε να διανύσουμε για να αποκριθούμε σ’αυτά ερωτήματα δεν είναι πανοιμοιότυπες. Την προσπάθεια μας διαπνέει η επιθυμία να αναδυθούν κάποιες σημαίνουσες όψεις του μυστηριώδους αινίγματος της γυναικείας σεξουαλικότητας που συχνά καλύπτεται από πολλαπλά πέπλα μυστηρίου και αποπνέει ένα άρωμα γυναίκας μεθυστικό και ανοίκειο..