Από την τρέλα στις ψυχώσεις, και τανάπαλιν

Πρώτα απ’ όλα, και για να ξεκινήσω, θέλω να σας ευχαριστήσω για την πρόσκλησή σας να συμμετάσχω στο φετινό σας σεμινάριο που έχει ως θέμα τις ψυχώσεις. Με την ευκαιρία αυτής της πρόσκλησης, μου ζητήθηκε να διαπραγματευτώ πιο συγκεκριμένα το θέμα της τρέλας και των ψυχώσεων. Τρέλα, στον ενικό, λοιπόν, και ψυχώσεις, στον πληθυντικό! Αυτή η ασυμμετρία, ήδη, προκαλεί ερωτήματα και, κατά κάποιον τρόπο, υποδεικνύει τους δρόμους[που θα πρέπει να ακολουθήσουμε] όσον αφορά την τοποθέτηση του προβλήματος. Πράγματι, αυτή η ασυμμετρία φαίνεται να ακολουθεί ένα είδος παράδοσης που συναντάμε, για παράδειγμα, στους τίτλους......


Τοπολογικές Δομές και Ψυχική Οργάνωση: Από τον Lacan στις Μη Ευκλείδειες Επιφάνειες

Δρ. Άρης Μαυρομμάτης [email protected] Περίληψη Το παρόν άρθρο διερευνά τη συνάντηση της λακανικής ψυχανάλυσης με την τοπολογία των μαθηματικών, υποστηρίζοντας ότι η τοπολογία δεν προσφέρει απλώς μεταφορικές απεικονίσεις, αλλά συνιστά φορμαλιστικές δομές ικανές να αρθρώσουν το ασυνείδητο. Ξεκινώντας από το τριαδικό σχήμα του Lacan —το Συμβολικό, το Φαντασιακό και το Πραγματικό— δείχνουμε πώς Τοπολογικές έννοιες όπως η Συνέχεια, το Γένος, η Ομοτοπία και ο Προσανατολισμός αντιστοιχούν σε θεμελιώδεις ψυχαναλυτικές διεργασίες: την Επιθυμία, τον Διχασμό, την Επανάληψη και τη Συνέπεια της υποκειμενικότητας. Μέσω λεπτομερούς ανάλυσης σχημάτων όπως η ταινία του Möbius, η φιάλη του Klein και......


Κλινική του φθόνου και της ζήλειας

Ποιος δεν έχει γνωρίσει τον φθόνο και/ή τη ζήλεια; Τι πιο φυσιολογικό, τι πιο συνηθισμένο; Και ταυτόχρονα, τι πιο αποκαλυπτικό για τις σχέσεις ενός υποκειμένου με τον μεγάλο Άλλο και με το αντικείμενο και, άρα, με τους μικρούς άλλους που το συνοδεύουν στη ζωή και, τέλος, τι πιο αποκαλυπτικό για τη δομή του; Θα παρουσιάσω λοιπόν έναν διαφοροδιαγνωστικό πίνακα φθόνου και ζήλειας ανάλογα με τις δομές, στον οποίο θα προστεθεί, χάρη σε ένα παιδί που συναντώ εδώ και πολλά χρόνια ( είναι συχνά η κλινική του Ενός που μας κάνει να διευρύνουμε την σκέψη......


Ταυτότητα και ταυτίσεις

Βρισκόμαστε σε μια στιγμή του πολιτισμού όπου η ταυτότητα έχει γίνει ένα φλέγον ζήτημα στο κοινωνικό πεδίο, λόγω των διαφόρων επισφαλειών που σηματοδοτούν την εποχή μας, στο πεδίο της εργασίας όπως και του οικογενειακού και ερωτικού βίου. Ωστόσο, οι αναλυτές υποδέχονται τα υποκείμενα σημαδεμένα από την εποχή τους και τα συμπτώματα που δημιουργούνται σ’ αυτά. Τα υποκείμενα που απευθύνονται σε μας παρουσιάζουν τακτικά αυτό που μπορούμε να ονομάσουμε συγκρούσεις ταυτότητας, παρ’ ότι τις διατυπώνουν με άλλους όρους. ...


Υποκειμενικοί απόηχοι της σύγχρονης κοινωνικής γενοκτονίας

Δανείζομαι τον όρο κοινωνική γενοκτονία από τον Αργεντινό κοινωνιολόγο Daniel Feierstein, ο οποίος  την ορίζει ως “τη συστημική και συστηματική καταστροφή της κοινωνικής υπόστασης αυξανόμενων στρωμάτων του πληθυσμού, καταδικάζοντάς τα σε μια επισφαλή επιβίωση ή σε κοινωνικό αποκλεισμό”. Δίνει έμφαση στον κατακερματισμό της κοινωνικής ταυτότητας, των κοινωνικών δεσμών που εντάσσουν τα υποκείμενα μέσα στο σύστημα, αλλά και της ατομικής αυτονομίας. Μιλάμε συνεχώς για την οικονομική κρίση ως αιτία της κατάρρευσης του “Wellfare State” (Κράτους πρόνοιας) και για τις άδηλες “αγορές”, των οποίων οι κυβερνήσεις είναι οι όμηροι και οι πληθυσμοί τα αναπόφευκτα θύματα.......


Η αγάπη σε χρεωκοπία

Ψυχαναλυτές, καλλιτέχνες, κοινωνιολόγοι και άλλοι στοχαστές του σύγχρονου κόσμου συμφωνούν στο σύνολό τους ότι η παγκοσμιοποίηση που επέφερε ο καπιταλισμός, οδήγησε σε ένα χωρίς προηγούμενο κατακερματισμό των κοινωνικών δεσμών. Η ανασφάλεια, η προσωρινότητα και η αποτυχία των κοινωνικών σχέσεων προκύπτoυν από τον τρόπο που ο καπιταλιστικός λόγος προωθεί την απευθείας σχέση του αντικειμένου με το υποκείμενο χωρίς τη διαμεσολάβηση του συμβολικού. Το μόνο πεπρωμένο που επιφυλάσσει η κυριαρχία των αγορών είναι εκείνο των παραγωγών - καταναλωτών....