Τι είναι ένας πατέρας; – 1η Διαδικτυακή Ημερίδα των Φόρουμ της Πολύγλωσσης Ζώνης ΔΦ-ΣΨΦΛΠ

Το Φόρουμ της Αθήνας, ως οικοδεσπότης της 1ης Ημερίδας της Πολύγλωσσης Ζώνης, επέλεξε να προτείνει, επομένως και να εισάγει, την επεξεργασία του ερωτήματος περί του «τι είναι ένας πατέρας», αφού, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, τούτο βρίσκεται στο επίκεντρο της αναλυτικής εμπειρίας καθώς εμπεριέχει για κάθε υποκείμενο μια αυτο-αναφορική σχέση, που παραπέμπει στην ιδιαιτερότητα της πατρικής μεταφοράς.

Ο  πατέρας, που διατήρησε μια ορισμένη θέση στις φροϋδικές κατασκευές, συνδέονταν πάντοτε με το σύμπλεγμα του ευνουχισμού που δεν συνιστά έναν πατρικό μύθο αλλά ένα κόκκαλο, όπως έλεγε ο Λακάν, ήτοι «ένα πραγματικό το οποίο δεν οφείλει τίποτα στον πατέρα δαμαστή»[1].

Με αυτή την έννοια,  η οιδιπόδεια προβληματική επικεντρώνεται στο πώς θα τοποθετηθεί το υποκείμενο σε σχέση με την πατρική λειτουργία η οποία παρουσιάζεται στο σταυροδρόμι τριών διαστάσεων: εκείνης του συμβολικού πατέρα, του φαντασιακού και του πραγματικού πατέρα. Από τον πατέρα της πρωτόγονης ορδής του Τοτέμ και ταμπού στον πατέρα που αποπλανεί κι έπειτα στον πατέρα «daddycool» και στις εκδοχές του νεωτερικού πατέρα και του ρόλου του μέσα στην σύγχρονη οικογένεια, ξαναβρίσκουμε μια σειρά από εκδοχές της γνώσης πάνω στον πατέρα, που επανατοποθετεί αέναα  τις διάφορες ερμηνείες εντός του ψυχικού βίου του  υποκειμένου. Οι διαδοχικές αναλύσεις σχετικά με τη θέση την οποία διαμορφώνει ένας πατέρας μέσα στην πατρική λειτουργία, εφόσον την επωμίζεται, εγγράφονται στην ιστορία των διαδοχικών επεξεργασιών του ερωτήματος του υποκειμένου πατέρας και κυοφορούν τις σχετικές συνέπειες που καταλήγουν να διαμορφώσουν τις επόμενες γενιές. Η πολλαπλότητα των ονομάτων του πατέρα και η θεωρητική αναζήτηση, σε ό, τι  αφορά τη θέση του, αγγίζει μια αλήθεια που δεν τοποθετείται έξω από την ατομική δράση ή τη συλλογικότητα οποιασδήποτε μορφής.

Εάν ανανεώνουμε το ερώτημα σε τούτη την 1η ημερίδα της Πολυγλώσσου Ζώνης είναι για να υπογραμμίσουμε, επίσης, το ερώτημα της επιθυμίας και της μετάδοσής της διότι

η σχέση του νόμου και της επιθυμίας είναι τόσο στενή που μόνο η λειτουργία του νόμου ιχνηλατεί τον δρόμο της επιθυμίας. Η επιθυμία ως επιθυμία για την μητέρα είναι ταυτόσημη με τη λειτουργία του νόμου. Είναι στο μέτρο που ο νόμος την απαγορεύει, που επιβάλλει να την επιθυμούμε, διότι, ούτως ή άλλως, η μητέρα αυτή καθεαυτή δεν είναι και το πιο επιθυμητό αντικείμενο. Εάν τα πάντα περιστρέφονται γύρω από την επιθυμία της μητέρας, εάν οφείλουμε να προτιμήσουμε η γυναίκα να είναι άλλη από την μητέρα, τι πάει να πει κάτι τέτοιο; - πλην, σαφώς, το ότι εισάγεται μια εντολή στην δομή της ίδιας της επιθυμίας. Για να το πούμε ξεκάθαρα, επιθυμούμε στην εντολή. Ο μύθος του Οιδίποδα πάει να πει ότι η επιθυμία του πατέρα είναι εκείνη που έφτιαξε το νόμο...

Jacques Lacan Le séminaire livre X, L’angoisse, p. 126.

Με αφορμή το θέμα του πατέρα – ο οποίος, κατ’ αρχήν, δεν είναι  αμφιλεγόμενος –  μπορούμε να υποστηρίξουμε ότι το διακύβευμα στην εννοιολογική του επεξεργασία δεν εντοπίζεται στην ανάλυση κάποιου ως πατέρα αλλά στην ψυχαναλυτική ερμηνεία, υπό την έννοια που τη χρησιμοποιεί  ο Λακάν στο κείμενο L’Etourdit [Γυρολόγι], το οποίο είναι σαφώς δομημένο πάνω σε αυτήν τη βάση. Η εισαγωγική του φράση «Το να λέει κανείς μένει λησμονημένο πίσω από εκείνο το οποίο λέγεται μέσα σε αυτό το οποίο ακούγεται», λέει ό, τι λέει και ταυτόχρονα γίνεται – γραμματικά – αντικείμενο, επαληθεύοντας το ίδιο το γεγονός το οποίο εκφέρει: αυτή ακριβώς είναι και η λειτουργία της ερμηνείας μέσα στην ανάλυση. Στοχεύει, δηλαδή, στην αποκατάσταση της λησμονημένης ρήσης και εκείνου που επακολουθεί, διότι η ρίζα της νευρωτικής αιτιολογίας παραμένει η ίδια: ένα πάθος του είναι το οποίο οδηγεί το υποκείμενο στο να παραγνωρίζει το ίδιο το έλλειμμα του όντος, έλλειμμα που εγγράφεται στις ηθικές του δημιουργίες, θεμιτές ή έκνομες, πολιτικές ή θρησκευτικές αλλά, οπωσδήποτε, επιστημονικές. Θα επιχειρήσουμε, επομένως,  να προσδιορίσουμε πώς τίθεται πλέον τοερώτημα «τι είναι ένας πατέρας» λαμβάνοντας υπόψη τις ποικίλες τροπικότητές του, ειδικά σήμερα που οι ετερόκλητες μορφές οικογενειακής οργάνωσης θέτουν υπό αμφισβήτηση την πατριαρχική εκδοχή της.

[1]Colette Soler, L’inconscient réinventé, p.160

Στυλιανός Μωριάτης

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Στυλιανός Μωριάτης (Πρόεδρος ημερίδας)
Μαρία Κουκουμάκη, FCL Athènes
Κατερίνα Καραγιάννη, Forum d’ Athènes
Begum Topaloglu, FCL de Turquie
Cynthia Jabbour, FCL du Liban
Anna Wojakowska-Skiba, FCL de Pologne
Ioana Ciovarnache, FCL de Roumanie

ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ
ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Διονύσιος Μπράτης (Υπεύθυνος ο.ε.)
Γεώργιος Γιακουμάκης
Κατερίνα Καραγιάννη
Ευαγγελία Κομματά
Άννα Χριστοδουλάκη
Δώρα Καραδήμα

Αρχεία ημερίδας

Ανακοίνωση ημερίδας

Πρόγραμμα ημερίδας

Πρόγραμμα

11:00 - 11:15
Χαιρετισμοί
Στέλιος Μωριάτης, Υπεύθυνος της Ημερίδας</br>Γιώργος Γιακουμάκης , Εκπρόσωπος του Φόρουμ της Αθήνας

Α' Στρογγυλό Τραπέζι - Συντονιστής: Πάνος Σερέτης

11:20 - 11:35
Τι είναι εκείνο που ένας πατέρας… θέλει από μια γυναίκα;
Radu Turcanu
11:35 - 11:50
Γιατί όχι Οιδίποδας;
Jan Tkaczow
11:50 - 12:05
Η θέση του πατέρα σε σχέση με την επιθυμία της μητέρας
Άννα Χριστοδουλάκη
12:05 - 12:20
Ένας πατέρας εκδοχή του συμπτώματος
Zehra Eyrouk
12:20 - 12:40
Συζήτηση

Διάλεξη - Συντονίστρια: Μαρία Βελισσαροπούλου

12:45 - 13:45
Collete Soler: “Μία άλλη κακοδαιμονία”
13:45 - 14:00
Συζήτηση

Β΄ Στρογγυλό Τραπέζι - Συντονίστρια: Anna Wojakowska–Skiba

15:05 - 15:20
Τι είναι ένας πατέρας;
Marcin Piotrowski
15:20 - 15:35
«…ο πατέρας του ονόματος;»
Diego Mautino
15:35 - 16:00
Ένας Πατέρας ανάμεσα στον Κάιν και τον Άβελ – Ποιός Πατέρας;;
Simay Karakaş
16:00 - 16:20
Συζήτηση

Γ΄ Στρογγυλό Τραπέζι - Συντονιστρια: Sahar Yacoub

16:35 - 16:50
Το Όνομα-του-Πατέρα: Ένα άλλο όνομα του υποκειμένου
Ευαγγελία Κομματά
16:50 - 17:05
Ένας τριγωνισμός που υποφέρει
Elie Helou
17:05 - 17:20
Μείον ενός πατέρα
Özgür Öğütcen
17:20 - 17:35
Η απ-ουσία του πατέρα
Στυλιανός Μωριάτης
17:35 - 18:00
Συζήτηση

18:00 - 18:30
Συμπεράσματα Ημερίδας – Προγραμματισμός επόμενης διοργάνωσης
∆ιονύσης Μπράτης, Υπεύθυνος οργανωτικής επιτροπής</br>Mounir Chalhoub, Αντιπρόσωπος της πολυγλώσσου ζώνης.

Ημερομηνία

15 Μάι 2021
Expired!

Ώρα

All Day

Τοπική ώρα

  • Timezone: America/New_York
  • Date: 15 Μάι 2021
  • Time: All Day

Virtual Event

Διοργανωτής

Το Φόρουμ της Αθήνας
QR Code