Από το τραύμα στο σύμπτωμα

Εισηγήτριας: Κατερίνα Καραγιάννη

 «…Κοιτάζουμε τον κόσμο μια φορά, στα παιδικά μας χρόνια. Τα άλλα όλα είναι ανάμνηση.…»¹

Στο ενδέκατο Σεμινάριο Οι τέσσερις θεμελιακές έννοιες της ψυχανάλυσης, (1964), ο Λακάν λέει:

«… Δεν είναι μήπως αξιοσημείωτο ότι, από την αρχή της αναλυτικής εμπειρίας, το Πραγματικό παρουσιάστηκε με την μορφή εκείνου του αναφομοίωτου που υπάρχει μέσα του, – με την μορφή του τραύματος που καθορίζει ολόκληρη την συνέχεια του, και που του επιβάλλει μιαν αφετηρία φαινομενικά συμπτωματική;…»

Ο Λακάν επεξεργάζεται το Τραύμα ως αυτό που διαφεύγει της συμβολοποίησης, περνάει στη λήθη και άρα ως τέτοιο δεν προσφέρεται στην αναλυτική εργασία. Αφήνει, όμως, ένα ίχνος και το σύμπτωμα είναι ο τόπος στον οποίο μπορεί να το αναζητήσει ο αναλυτής. Και είναι η ανάγνωση του, αυτό το «… θέλει να πει…» του συμπτώματος, του δομημένου σαν γλώσσα, που επιτρέπει στον αναλυτή να ξετυλίξει τον μίτο της Αριάδνης που δεν είναι άλλος από το προσωπικό αφήγημα του υποκειμένου και που μπορεί να τον οδηγήσει στο να κατανοήσει κάτι από το Πραγματικό του ασυνειδήτου.

Σε συνέχεια του περσινού σεμιναρίου και εμβαθύνοντας στην προβληματική του συμπτώματος, περνώντας μέσα και από την αναζήτηση του Φρόυντ, θα επεξεργαστούμε το Τραύμα όπως το ορίζει ο Λακάν, δηλαδή ως στοιχείο της ίδιας της δομής και όχι ως συμβάν στην ιστορία του υποκειμένου.

¹ Louise Gluck, Αμερικανίδα συγγραφέας και ποιήτρια

Ημερομηνίες: 18/01, 15/02, 15/03, 17/05, 14/06/2025

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Σ. Φρόυντ, Πέραν της αρχής της ηδονής. Εκδόσεις ΝΙΚΑΣ

Σ. Φρόυντ, Αναστολή, Σύμπτωμα και άγχος. Εκδόσεις Μεταίχμιο. Σ. Φρόυντ, Πέντε ιστορικά ασθενείας. Εκδόσεις Επίκουρος.

Σ. Φρόυντ, Νέα σειρά παραδόσεων για την εισαγωγή στην ψυχανάλυση. Εκδόσεις Επίκουρος.

Σ. Φρόυντ, Τρείς μελέτες για την θεωρία της σεξουαλικότητας. Εκδόσεις Επίκουρος.

Σ. Φρόυντ, Ερμηνεία των ονείρων. Εκδόσεις Επίκουρος.

Γιόζεφ Μπρόυερ, Σ. Φρόυντ, Μελέτες για την υστερία. Εκδόσεις Επίκουρος.

S. Freud, Comparative study of hysterical and organic paralysis, 1893

Ζ. Λακάν, Το Σεμινάριο, Βιβλίο ΧΙ, Οι τέσσερις θεμελιακές έννοιες της ψυχανάλυσης. Εκδόσεις Κέδρος.

J. Lacan, The Seminar Book XIV «The Logic of Phantasy», 1966- 1967. Karnac Publications

J. Lacan, The Seminar Book V, «Formations of the Unconscious», 1957-1958. Polity Publications

Ζ. Λακάν, Η οικογένεια, Τα οικογενειακά συμπλέγματα στη διαμόρφωση του ατόμου. Εκδόσεις Καστανιώτης

Ζ. Λακάν, Ομιλία στην Γενεύη, 4^η Οκτωβρίου 1975. Περιοδικό Ψυχανάλυση, τεύχος 8.

Ζ. Λακάν, Η διεύθυνση της θεραπείας και οι αρχές της εξουσίας της. Εσωτερική έκδοση της Σχολής Ψυχανάλυσης των Φόρουμ του Λακανικού Πεδίου

J. Lacan, Γραπτά, Paris, Seuil, 1966. Αγγλική έκδοση (εκδ. Norton)

J. Lacan, La Troisième, Rome, 1er novembre 1974. «Ouverture de la Section clinique», Ornicar N° 9, Navarin, Paris, 1977.

J. Lacan, The Seminar Book II 1954-1955, The Ego in Freud’s Theory and in the Technique of Psychoanalysis. 1954. Εκδ. Norton

J. Lacan, The Seminar Book XV 1967-1968, The psychoanalytic act. Εκδ. Karnac Books

J. Lacan, The Seminar Book XXIII 1975-1976, The Sinthome. Εκδ. Polity

J. Lacan, Autres écrits. Paris, Seuil, 1986