Ψυχανάλυση και τέχνη
Είναι δυνατή η ερμηνεία της τέχνης μέσω της ψυχανάλυσης;
Ποια είναι η σχέση της τέχνης με την ψυχανάλυση;
Ο Φρόυντ, το 1907, στο Ο ποιητής και η φαντασίωση, γράφει ότι η ποίηση και το ονειροπόλημα είναι η προέκταση του παιδικού παιχνιδιού που, μέσω της μετουσίωσης, οδηγείται στην καλλιτεχνική δημιουργία.
Μερικά χρόνια αργότερα, το 1919, στο Ανοίκειο, υποστηρίζει την άποψη ότι οι συγγραφείς έχουν την ικανότητα να γνωρίζουν ένα σωρό πράγματα ανάμεσα στον ουρανό και τη γη, τόσα, που η φιλοσοφία δεν μας έχει επιτρέψει να γνωρίσουμε.
Ωστόσο, ο Λάκαν, στην Ηθική της ψυχανάλυσης, υποστηρίζει ότι ο καλλιτέχνης προηγείται του ψυχαναλυτή και πως το έργο τέχνης αντιστέκεται στο κενό, το μη αναπαραστάσιμο. Η μετουσίωση, επομένως, δεν συνιστά απλώς την διοχέτευση της ενόρμησης στην κοινωνική πραγματικότητα.
Υπό την έννοια αυτή, το έργο τέχνης εγγράφεται στην προβληματική του das ding, όπως το αντιλαμβάνεται ο Χάϊντεγκερ. Το πράγμα είναι ο προσδιοριστικός παράγοντας της τέχνης, που αναπαριστάται από ένα κενό. Το κενό έχει να κάνει με το αποτύπωμα που η γλώσσα αφήνει στον άνθρωπο και αυτό είναι θεμελιώδες.
Βιβλιογραφία:1)Φρόυντ, Σ. (2011). Ο ποιητής και η φαντασίωση, Αθήνα, Πλέθρον. 2)Φρόυντ, Σ. (2009). Το ανοίκειο, Αθήνα, Πλέθρον. 3)Lacan, J. (1986). Le Séminaire, livre VII, L’Ethique de la psychanalyse, Paris, Seuil.
Εισηγητές
-
Ευαγγελία Κομματά
-
Άννα Κοντούλη
