Από την υστερία στη γυναικεία ιδεοψυχαναγκαστική νεύρωση

Παρ’ όλες τις αναφορές τόσο του Φρόυντ, όσο και του Λακάν στην γυναικεία ιδεοψυχαναγκαστική νεύρωση, η τάση που κυριαρχεί σήμερα ακόμα και μεταξύ των αναλυτών λακανικής κατεύθυνσης, είναι να την συρρικνώνουν σε μια ιδεοληπτικού τύπου χαρακτηρολογία και να την θεωρούν διαγνωστικά αναξιόπιστη. Πολλοί είναι εκείνοι οι οποίοι δεν διστάζουν να ταυτίσουν τις γυναίκες με την υστερία παρόλο που ο Λακάν δήλωνε:
«Δεν είναι βέβαιο ότι η υστερική νεύρωση εξακολουθεί να υπάρχει αλλά αυτή που σίγουρα υπάρχει, είναι αναμφισβήτητα η αποκαλούμενη ιδεοψυχαναγκαστική» 1 .Αν για τον Φρόυντ το υστερικό σύμπτωμα συνδέεται αναπόφευκτα με εκείνο της σωματικής μετατροπής οι νοσηρές σκέψεις που μεταξύ άλλων κατατρέχουν το υποκείμενο φέροντας την χροιά μιας κατηγορικής προστακτικής αποτελούν το κύριο γνώρισμα της ιδεοψυχαναγκαστικής νεύρωσης.Ποια είναι όμως η θέση που κατέχει η ιδεοψυχαναγκαστική νεύρωση στην κλινική του Λακάν;
«Η Κυρία με το χαλί»2 περίφημη κλινική περίπτωση του Φρόυντ εξακολουθεί να δίνει το στίγμα της προβληματικής του γύρω από την γυναικεία ιδεοψυχαναγκαστική νεύρωση. Από την άλλη η κριτική αναφορά του Λακάν στο άρθρο του Maurice Bouvet « ́Θεραπευτικές επιπτώσεις της απόχτησης συνείδησης του φθόνου του πέους στην γυναικεία ιδεοψυχαναγκαστική νεύρωση», στο Σεμινάριο του «Τα μορφώματα του ασυνειδήτου», επαναφέρει στο προσκήνιο, κλινικά ερωτήματα ζωτικής σημασίας: αυτά τα οποία αφορούν την διεύθυνση της θεραπείας, την θέση της επιθυμίας αλλά και εκείνη του αναλυτή στα πλαίσια αυτής της θεραπείας, την σχέση του γυναικείου ιδεοψυχαναγκαστικού υποκειμένου με τον φαλλό και την φαλλική λειτουργία καθώς και τα αδιέξοδα του τέλους της ανάλυσης σε σχέση με τα εν λόγω υποκείμενα.
Βιβλιογραφία: 1. J Lacan, Lettres de l Ecole freudienne de Paris, n.25, p.219 juin 1979 2.Σ. Φρόυντ, Εισαγωγή στην ψυχανάλυση, Εκδόσεις Γκοβόστη, σελ.223-225.